11 grudnia 2018 r. (wtorek) o godzinie 16.00 w sali B024 odbyło się pierwsze Seminarium Naukowe poświęcone w całości wynikom otrzymanym w ramach pierwszej edycji wewnętrznych projektów naukowych PWSZ. Prelegentem był Pan mgr Paweł Franczak (Zakład Ochrony Środowiska IMP PWSZ), który wygłosił referat pt.: Zmienność występowania pokrywy śnieżnej w Karpatach Zachodnich w sezonach zimowych 1960/61–2014/15.
Tytuł finansowanego projektu: Zmienność uwarunkowań obiegu wody w małych zlewniach górskich w okresie rozwoju, występowania i zaniku pokrywy śnieżnej, pod wpływem zamian klimatu.
Streszczenie wyników:
- Pokrywa śnieżna jest elementem, który odgrywa bardzo ważną rolę zarówno dla środowiska abiotycznego, jak i organizmów żywych. Powoduje modyfikację w bilansie wodnym oraz cieplnym, co wynika z faktu iż śnieg słabo absorbuje promienie krótkofalowe, a jednocześnie jego nagrzewanie się od promieni słonecznych jest niewielkie.
- Pokrywa śnieżna odgrywa także bardzo ważną rolę w gospodarce wodnej, co zaznacza na obszarach górskich poprzez wyraźny wzrost retencji w zimie oraz wzrost odpływu podczas roztopów wiosennych i śródzimowych wezbrań.
- Jednym z celów badań realizowanych w ramach projektu było poznanie zmienności zalegania pokrywy śnieżnej na badanym obszarze w latach 1960/61–2014/15. Badania przeprowadzono na podstawie danych pozyskanych ze stacji meteorologicznej IMGW-PIB położonej w Zawoi (wysokość: 697 m n.p.m.).
- Zmienność przestrzenną rozmieszczenia pokrywy śnieżnej określono na podstawie znacznie krótszej serii danych (2010/11–2014/15) ze stacji pomiarowej mieszczącej się na Hali Kucałowej (wysokość: 1148 m n.p.m.).
- Wykazano, iż średni czas trwania pokrywy śnieżnej o grubości ≥ 1 cm wynosił w obrębie badanej doliny 104 dni. Okres zalegania pokrywy śnieżnej podlegał znacznym wahaniom w poszczególnych latach od zaledwie 47 dni w 2013/14 do 145 dni w 1993/94.
- Zaobserwowano skrócenie średniej liczby dni z pokrywą śnieżną w ciągu dekady z 118 dni w dekadzie 1960/61–1969/70 do 96 dni w dekadzie 2000/01–2009/10. Z kolei na wyżej położonych stokach okres zalegania pokrywy śnieżnej był znacznie dłuższy niż ma to miejsce w dolinie i podczas posiadającej cechy typowej zimy 2014/2015 wynosił 148 dni (w Zawoi 81 dni).
- Potencjalny maksymalny czas trwania pokrywy śnieżnej (od pierwszego do ostatniego dnia z obserwacją pokrywy śnieżnej) wynosił 157 dni. Najbardziej śnieżnymi miesiącami były styczeń i luty, kiedy pokrywa śnieżna występowała odpowiednio w 75% i 81% wszystkich dni. Podczas tych dwóch miesięcy rejestrowano również maksymalną grubość pokrywy śnieżnej, która maksymalnie wyniosła 178 cm (30 stycznia 1976 r.).
- Natomiast pokrywa śnieżna przez cały badany okres nie była obserwowana w lipcu, sierpniu i wrześniu. Badany okres charakteryzował się ponadto dużą zmiennością wskaźnika śnieżycy zim, który wyniósł od 1,61 podczas zimy 2013/14 do 8,00 w sezonie zimowym 1962/63.
- W badanym okresie zaobserwowano wyraźną okresowość (16-19 lat) w odniesieniu do liczby dni z pokrywą śnieżną, średniej i całkowitej pokrywy śnieżnej oraz śnieżności zim.
